Khi một người nước ngoài hỏi Đại tướng Tổng tư lệnh Võ Nguyên Giáp: “Tại sao, một nhà giáo về sử học, về luật pháp, một trí thức do Pháp đào tạo, không qua một trường quân sự nào, lại là Tổng tư lệnh lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam, đánh thắng nhiều kẻ xâm lược, giành độc lập, thống nhất cho đất nước?”, Đại tướng đã trả lời rằng: “Câu này xin hỏi chính Chủ tịch Hồ Chí Minh”.
Cuộc chiến đấu của nhân dân Việt Nam, từ ngàn xưa chống lại phong kiến phương Bắc, cho đến hai thế kỷ XIX, XX chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược là cuộc chiến đấu của một dân tộc văn hiến, giành và giữ nền độc lập cho Tổ quốc, tự do và phẩm giá con người, giữ gìn nền văn hóa dân tộc, giành lại hòa bình, mong muốn “tắt muôn đời chiến tranh”, không phải là cuộc “chém giết” hận thù tôn giáo, sắc tộc. Phải chăng,
vì vậy việc trao quyền chỉ huy quyết định hàng trăm vạn sinh mạng “con dân, đầu đen, máu đỏ” trong cuộc chiến đấu giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc cho một nhà văn hóa là một quyết định chính xác, với tầm nhìn xuyên suốt không gian, thời gian của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Cuộc đời và sự nghiệp của Đại tướng Võ Nguyên Giáp gắn với cuộc đời và sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh, gắn với lịch sử cận đại và hiện đại Việt Nam, đặc biệt là lịch sử đấu tranh giành độc lập, tự do cho dân tộc, đấu tranh bảo vệ và xây dựng đất nước.
Chính vì vậy, trên thế giới và ở Việt Nam đã có rất nhiều sách viết về Võ Nguyên Giáp. Theo Tiến sĩ Sử học Pháp A. Ruscio, người bạn của Việt Nam, đã lập một thư mục riêng về Võ Nguyên Giáp, thì đến nay đã có hàng trăm cuốn sách tiếng Pháp, Anh, Nga, Hán, Tây Ban Nha… với nhiều thể loại, đề cập đến nhiều mặt, nhiều lĩnh vực của cuộc đời và sự nghiệp của Đại tướng. Ở Việt Nam, ngoài những tập hồi ký, những luận văn quân sự – chính trị của Đại tướng, đã có các sách của nhiều tác giả, có cuốn dày trên 1.000 trang và rất nhiều những bút ký, ký sự, những nghiên cứu về Đại tướng đăng tải ở các báo, tạp chí, của nhiều nhà xuất bản.
Tuy nhiên, việc nghiên cứu, tìm hiểu một con người như Đại tướng Võ Nguyên Giáp thì thật là vô cùng. Với mong muốn có một cuốn sách ngắn gọn, giúp bạn đọc có điều kiện tiếp cận, tìm tòi để hiểu thêm về phẩm chất, đạo đức, tính cách, tài năng, công lao cống hiến của Đại tướng và những tình cảm của nhân dân Việt Nam và các bạn bè, các nhà nghiên cứu thế giới đối với Đại tướng, chúng tôi đã biên soạn cuốn sách “Đại tướng Tổng tư lệnh Võ Nguyên Giáp – Đại tướng của nhân dân, của hòa bình”.
Nhóm sưu tầm và biên soạn